De afgelopen jaren heeft het steeds bredere concept van de ontwerper als onderzoeker ruimte gecreëerd voor een designpraktijk die verder gaat dan alleen het vervaardigen van een product. Deze kijk op design draagt bij aan een tweeledige paradigmaverschuiving: aan de ene kant wordt onderzoek niet langer beschouwd als iets op zichzelf staands, iets onafhankelijks, maar eerder als een gezamenlijke onderneming; aan de andere kant zou de designpraktijk kunnen leiden tot objecten en materialen, maar ook tot processen met een open einde, tot speculaties of zelfs tot beleidsveranderingen. Deze gang van zaken vraagt om nieuwe methoden en vormen van verantwoordelijkheid, alsook om een nieuwe rol voor de ontwerper – een ambitie die al eerder naar voren is gekomen in diverse initiatieven van Het Nieuwe Instituut en de Serpentine Galleries.

Deze specifieke benadering staat ook centraal bij Studio Formafantasma. Terwijl zij betrokken blijven bij de productie van objecten, zijn in hun werk tal van verwijzingen te vinden naar de ecologische, politieke en culturele gevolgen van design. Als designstudio heeft Formafantasma zich een positie op enige afstand van de industriële productie verworven, die hen in staat stelt vragen te stellen en tegelijkertijd keuzen te maken. Voor hen zijn materialen en hun oorsprong het belangrijkste aandachtspunt bij het ontwikkelen van onderzoeksthema’s die je moeten laten nadenken over de betekenis van productie en de transformatie van natuurlijke hulpbronnen tot gebruiksartikelen. Om dit doel te bereiken gaan ze relaties aan met verschillende professionals, van wetenschappers tot technici, waarbij ze door middel van een multidisciplinaire aanpak nieuwe manieren creëren voor de interpretatie van design als vakgebied en voor het vergroten de mogelijkheden ervan.

Deze Open Call is bedoeld om het onderzoeken en bevorderen van mogelijkheden om onderzoek en design met elkaar te verbinden, voort te zetten. Met dit nieuwe initiatief willen Het Nieuwe Instituut, de Serpentine Galleries en Formafantasma onderzoekers en ontwerpers betrekken bij de ontwikkeling en verspreiding van innovatieve en kritische ideeën, door hen deel te laten uitmaken van een gezamenlijk, grensoverschrijdend ontwerpproces.

Door middel van deze oproep nodigen Het Nieuwe Instituut en de Serpentine Galleries recent afgestudeerde onderzoekers en ontwerpers uit om de samenwerking aan te gaan met Studio Formafantasma bij de ontwikkeling van hun nieuwe onderzoek en de bijbehorende tentoonstelling, die gepland staat voor het voorjaar van 2020, in de Londense Serpentine Galleries. De geselecteerde kandidaat zal deel uitmaken van het team van Formafantasma in Amsterdam en in nauwe samenwerking met Het Nieuwe Instituut en de Serpentine Galleries werken aan een langlopend project, dat in januari 2019 van start gaat en twaalf maanden zal duren.

Bij dit project worden enkele vragen die Studio Formafantasma stelde in Ore Streams, hun recente onderzoek naar e-waste, als uitgangspunt genomen. Het project zal worden afgesloten met een tentoonstelling in de Serpentine Galleries in Londen in 2020, waarna de resultaten nog op diverse andere locaties zullen worden getoond. Bij deze tentoonstelling zal een kritisch licht worden geworpen op de relatie tussen design, productie en het milieu, en zullen aan de hand van multidisciplinaire discussies mogelijke (ontwerp)activiteiten worden ontwikkeld, waaronder ook beleidsinitiatieven.

Doelstellingen van de Open Call

Met deze Open Call en onderzoeksplek streven Het Nieuwe Instituut, de Serpentine Galleries en Formafantasma ernaar:

• grensoverschrijdende samenwerkingen te creëren tussen verschillende instellingen en vakgebieden;
• kennisuitwisseling op het gebied van design te bevorderen en te stimuleren;
• gezamenlijke onderzoeksmethoden te bevorderen, alsook vormen van solidariteit en verantwoordelijkheid binnen het designveld, die kunnen leiden tot ruimtelijke, politieke en sociale veranderingen;
• onderzoekers en ontwerpers aan het begin van hun carrière te ondersteunen, door hen te laten samenwerken met gevestigde bureaus en instellingen bij het opzetten van ambitieuze en relevante projecten. 

Studio Formafantasma

Studio Formafantasma is een in Amsterdam gevestigd Italiaans designduo, bestaande uit Andrea Trimarchi (1983) en Simone Farresin (1980). Tijdens hun IM-master aan de Design Academy Eindhoven, waar ze in juli 2009 afstudeerden, raakten zij gefascineerd door productontwerp. Formafantasma heeft sindsdien een oeuvre opgebouwd dat zich kenmerkt door experimentele materiële onderzoeken; ook deed het duo onderzoek naar zaken als de relatie tussen traditie en lokale cultuur, kritische benaderingen van duurzaamheid en het belang van objecten als culturele betekenisdragers.

Studio Formafantasma beschouwt zichzelf als brug tussen ambacht, industrie, object en gebruiker, en is daarom geïnteresseerd in het smeden van banden tussen hun onderzoeksgebaseerde praktijk en de bredere ontwerpindustrie. Hun werk wordt in binnen- en buitenland tentoongesteld en gepubliceerd, en wordt door grote musea over de hele wereld aangekocht voor de permanente collectie. Trimarchi en Farresin geven les en leiden workshops aan verschillende universiteiten en instituten. Momenteel doceren ze op de afdelingen ‘Man and Well Being’ en ‘Contextual Design’ van de Design Academy Eindhoven. Sinds oktober 2016 staan ze aan het hoofd van de bacheloropleiding Design van MADE Program in het Italiaanse Siracusa.

Serpentine Galleries

Al sinds de opening in 1970 is Serpentine een voorvechter van nieuwe ideeën in de hedendaagse kunst. De galerie heeft in bijna een halve eeuw een podium geboden aan baanbrekende tentoonstellingen van meer dan 2200 kunstenaars; het toont werken van een breed scala aan uitvoerenden: van opkomend talent tot de meest toonaangevende kunstenaars, ontwerpers en architecten van deze tijd. 

Het Nieuwe Instituut

Het Nieuwe Instituut is het Nederlandse instituut voor architectuur, design en digitale cultuur. Het huisvest onder meer een onderzoeksmuseum, het Rijksarchief voor Architectuur en Stedenbouw, het agentschap voor internationale programma’s en een onofficiële academie. In een tijd die wordt gekenmerkt door drastische technologische, economische, culturele en sociale verschuivingen, stelt het Het Nieuwe Instituut zich tot doel de snel veranderende wereld bij te lichten en in kaart te brengen, en het debat daarover met architecten, ontwerpers, kunstenaars, kennisinstellingen, culturele organisaties en andere betrokken partijen te stimuleren.

Het instituut organiseert tentoonstellingen, lezingen en fellowships, voert onderzoeksprojecten uit en publiceert de uitkomsten ervan, en ontwikkelt internationale programma’s voor onder meer de Architectuur Biënnale in Venetië, de Salone del Mobile in Milaan, de Design Biënnale in Istanboel en de Bi-City Biennale of Urbanism\Architecture in Shenzhen. Alle activiteiten van Het Nieuwe Instituut zijn gebaseerd op de beginselen van ontwerp en innovatie – twee concepten die innig verbonden zijn met veranderende waardesystemen en conflicten.

De onderzoeksplek

De positie van embedded onderzoeker bij Formafantasma in Amsterdam is een fellowship met een duur van twaalf maanden, die ingaat in januari 2019. Het bijbehorende stipendium bedraagt 18.000 euro, verdeeld over twaalf maanden. Dit stipendium kan onderhevig zijn aan belastingen. De onderzoeker dient zelf voor woonruimte te zorgen. Nadere details over de positie zullen met de geselecteerde kandidaten worden besproken. 

Selectieproces en middelen

Alle inzendingen zullen worden beoordeeld op basis van de mate waarin ze aansluiten op het onderwerp en de doelstellingen van het project. De positie behelst onder meer onderzoek, planning/coördinatie en projectontwikkeling, in samenwerking met studio Formafantasma. 

Kandidaten zullen worden beoordeeld op basis van hun kennis van de economische, politieke, sociale en culturele implicaties van design, en hun vaardigheden in het uitvoeren van onderzoek op basis van verschillende media en publicaties alsook van gesprekken met derden (bedrijven, universiteiten, particulieren). De onderzoeker krijgt de kans om nauw samen te werken met Formafantasma en om de ontwikkeling van het onderzoek, de organisatie van de tentoonstelling en de uiteindelijke vertaling ervan in diverse mogelijke verschijningsvormen (tentoonstelling, catalogus, publiek en educatief programma) van dichtbij mee te maken. Vanwege de specifieke aard van het project dient de kandidaat geïnteresseerd te zijn in en/of ervaring te hebben met onderzoek, journalistiek en kritiek, en volledig op de hoogte te zijn van eerdere en recente ontwikkelingen op het gebied van design. Daarnaast is de kandidaat zeer geïnteresseerd in en betrokken bij het recente debat over ecologie, het milieu en aanverwante zaken. Tot slot worden ook vaardigheden op het gebied van onderzoek en organisatie, Photoshop en Adobe Suite meegenomen in de beoordeling, evenals de beheersing van het Engels (geschreven en gesproken).

Een geselecteerde groep kandidaten zal worden uitgenodigd voor een gesprek, waarna een commissie bestaande uit vertegenwoordigers van Het Nieuwe Instituut, Serpentine Galleries en Formafantasma de embedded onderzoeker zal kiezen.

Aanmelding

Aanmeldingen kunnen tot uiterlijk 7 januari 2019 worden ingediend door middel van een e-mail aan: research@formafantasma.com.

Vereisten

De Open Call is toegankelijk voor individuele deelnemers. Aanmeldingen dienen in het Engels te worden opgesteld en te worden ingediend in één pdf-bestand van maximaal 10 MB.

Om in aanmerking te komen, dient een voorstel de volgende informatie te bevatten:

• Een introductie waarin de kandidaat zichzelf voorstelt en de relatie verwoordt tussen zijn of haar werk en interesses en het werk van Formafantasma. 
• Relevante documentatie m.b.t. eerder werk en/of links naar audio- of videobestanden (maximaal 10 minuten) in de aanmeldings-pdf.

Procedure

Het Nieuwe Instituut en de Serpentine Galleries streven ernaar de geselecteerde kandidaat uiterlijk 15 januari 2019 bekend te maken. De overige inzendingen zullen vertrouwelijk blijven.

Vragen

Voor vragen over de Open Call en/of de aanmeldingsprocedure neemt u contact met: research@formafantasma.com